Legal Discussion with EU Symbolism

Reforma wzorów przemysłowych w Unii Europejskiej

18 listopada 2024 r. opublikowany został nowy pakiet legislacyjny wprowadzający reformę wzorów przemysłowych na poziomie unijnym. Pakiet reform legislacyjnych w zakresie wzorów obejmuje dwa akty prawne:

  • Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2024/2822 z dnia 23 października 2024 r. w sprawie zmiany rozporządzenia Rady (WE) nr 6/2002 w sprawie wzorów wspólnotowych i uchylenia rozporządzenia Komisji (WE) nr 2246/2002;
  • Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2024/2823 z dnia 23 października 2024 r. w sprawie prawnej ochrony wzorów przemysłowych.

Mają one na celu dostosowanie systemu ochrony wzorów przemysłowych w UE do realiów ery cyfrowej oraz zwiększenie jego dostępności i efektywności dla wnioskodawców.

Etapy reformy

Rozporządzenie nr 2024/2822 wchodzi w życie dwadzieścia dni po jego opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej. Zawarte w nim zmiany będą wchodzić stopniowo w dwóch etapach:

Etap 1: Niektóre zmiany obowiązują już od 1 maja 2025 r.

Etap 2: Pozostałe zmiany, w tym wynikające z prawa wtórnego, będą miały zastosowanie od 1 lipca 2026 r.

Dyrektywa nr 2024/2822 w sprawie wzorów weszła w życie wraz z rozporządzeniem zmieniającym 8 grudnia 2024 r. Państwa członkowskie będą miały 36 miesięcy na implementacje do prawa krajowego.

Najważniejsze zmiany

Zmiany w terminologii

Nazwa „zarejestrowany wzór wspólnotowy” zmienia się na o wiele prostszą - „wzór unijny”. Właściciel wzoru unijnego będzie mógł poinformować, że jego produkt jest chroniony wzorem poprzez umieszczenie na produkcie symbolu (D):

Takiej informacji może towarzyszyć tez numer rejestracji wzoru przemysłowego lub link, prowadzący do przedstawienia wzoru przemysłowego w rejestrze.

Ta zmiana ma na celu zwiększenie świadomości na temat systemu rejestracji wzorów przemysłowych, ułatwienie wprowadzania do obrotu zarejestrowanych wzorów oraz zwiększenie ich widoczności.

Nowe definicje

Bardzo ważną zmianą jest wprowadzenie nowej definicji wzoru przemysłowego i produktu.

Według nowej definicji, wzór przemysłowy oznacza postać całego produktu lub części produktu wynikającą z cech, w szczególności linii, konturów, kolorów, kształtu, faktury lub materiałów samego produktu lub jego dekoracji, włączając w to ruch, przechodzenie lub jakikolwiek inny rodzaj animacji tych cech.

W porównaniu do poprzedniej definicji, nowością jest rozszerzenie zakresu cech wzoru przemysłowego o animację i ruch. Oznacza to, że wzór przemysłowy może chronić nie tylko statyczny wygląd produktu, ale także:

  • sposób, w jaki produkt się porusza czy zmienia,
  • dynamiczne efekty np. animacje.

Z kolei zgodnie z nową definicją produkt oznacza każdy przedmiot przemysłowy lub rękodzielniczy inny niż programy komputerowe, niezależnie od tego, czy jest on zawarty w przedmiocie materialnym, czy też materializuje się w formie niefizycznej, w tym:

a) opakowanie, zestawy artykułów, przestrzenne rozmieszczenie elementów mających tworzyć środowisko wewnętrzne lub zewnętrzne oraz części przeznaczone do złożenia produktu złożonego;

b) prace lub symbole graficzne, logo, powierzchniowe motywy zdobnicze, kroje pisma typograficznego oraz graficzne interfejsy użytkownika.

Zmieniona definicja produktu wyraźnie wskazuje, że może on mieć formę fizyczną oraz niefizyczną. Pozwala to na ochronę projektów cyfrowych – ikon, interfejsu, ale także wyglądu cyfrowych produktów – np. ubrań czy skórek w grach komputerowych.

Druk 3D

Właściciel unijnego wzoru przemysłowego może teraz zakazać działań, które polegają na tworzeniu, pobieraniu, kopiowaniu i udostępnianiu innym osobom lub rozpowszechnianiu wśród innych osób wszelkich nośników lub oprogramowania komputerowego utrwalających wzór przemysłowy w celu umożliwienia wykonania produktu, w którym wzór przemysłowy jest zawarty.

Takie sformułowanie pozwoli łatwiej chronić właścicieli wzorów przed tworzeniem ich kopii za pomocą drukarek 3D. Z kolei dodanie zakazu rozpowszechniania programów komputerowych, zawierających wzór przemysłowy, przyczyni się do wzrostu ochrony cyfrowych wzorów przemysłowych.

Nowe ograniczenia

Oprócz poszerzenia praw wyłącznych zostały również dodane dwa nowe ograniczenia. Właściciel wzoru przemysłowego nie będzie mógł zakazać działań, które polegają na:

  • podejmowaniu działań w celu wskazania, że dany produkt jest produktem konkretnego właściciela prawa do wzoru przemysłowego, lub w celu odniesienia się do danego produktu jako do produktu konkretnego właściciela prawa do wzoru przemysłowego – chodzi o działania służące przede wszystkim identyfikacji wzoru przemysłowego,
  • podejmowaniu działań na potrzeby komentarzu, krytyki lub parodii.

Klauzula napraw

Klauzula napraw to rozwiązanie prawne, które pozwala na produkcję i sprzedaż części zamiennych wykorzystywanych w celu naprawy produktu, aby przywrócić mu początkowy wygląd. Zgodnie z klauzulą naprawy, właściciel wzoru części zamiennej (np. zderzaka samochodu czy lusterka) nie może blokować sprzedaży takich części przez innych producentów, jeśli mają one służyć do naprawy lub przywrócenia pierwotnego wyglądu produktu.

Dotychczas w każdym państwie członkowskim Unii Europejskiej, w odniesieniu do krajowych wzorów przemysłowych, mogły obowiązywać różne przepisy w zakresie klauzuli napraw. Skutkowało to tym, że w niektórych państwach klauzula 2 napraw obowiązywała, w innych nie.

Nowa dyrektywa 2024/2823 nakłada na państwa członkowskie UE obowiązek wprowadzenia klauzuli napraw do krajowych przepisów. Klauzula napraw w nowych przepisach brzmi następująco:

„Ochrona nie jest przyznawana zarejestrowanemu wzorowi przemysłowemu, stanowiącemu część składową produktu złożonego – którego postać warunkuje wzór przemysłowy części składowej – i który jest używany w rozumieniu art. 16 ust. 1 wyłącznie na potrzeby naprawy tego produktu złożonego mającej na celu przywrócenie mu pierwotnej postaci.”

Państwa członkowskie muszą do 9 grudnia 2027 roku wprowadzić przepisy dotyczące tej klauzuli do krajowych przepisów.

Z kolei w odniesieniu do unijnych wzorów przemysłowych nastąpiła zmiana kosmetyczna. Klauzula napraw obecna wcześniej w przepisach przejściowych została na stałe umieszczona w treści rozporządzenia w artykule 20a.

Nowe zasady dotyczące zgłoszenia i przedłużania ochrony na wzory przemysłowe

Zgłoszenia wzorów UE nie będą mogły być składane za pośrednictwem urzędów krajowych, będzie trzeba zgłaszać je bezpośrednio w Urzędzie Unii Europejskiej ds. Własności Intelektualnej (EUIPO).

Dodatkowo nowe przepisy likwidują wymóg jednolitości klas przy zgłoszeniu kilku wzorów w ramach jednego zgłoszenia. Oznacza to, że można zgłosić kilka wariantów jednego wzoru przemysłowego, a każdy z nich może być zgłoszony dla produktów z różnych klas. Pozwoli to na większą różnorodność zgłoszeń, a jednocześnie pozwoli obniżyć koszty. W jednym zbiorowym zgłoszeniu wzorów przemysłowych można teraz ująć maksymalnie aż 50 wzorów.

Ważna zmiana dotyczy również terminów przedłużenia wzorów przemysłowych. Wcześniej 5-letni przedłużenia ochrony wzoru przemysłowego można było dokonać do ostatniego dnia miesiąca, w którym kończyła się ochrona. Obecnie wniosek o przedłużenie należy złożyć do dnia wygaśnięcia rejestracji.

Zmiana opłat

Zmianie uległy także opłaty. Niektóre z opłat zostały zlikwidowane np. opłata za opóźnienie w uiszczeniu opłaty rejestracyjnej lub opłaty za odroczenia publikacji, a także opłata za rejestrację. Niektóre z nich będą podwyższone np. opłaty za przedłużenie ochrony unijnego wzoru przedstawione poniżej:

Okres odnowienia Stara opłata Nowa opłata
Pierwsze odnowienie 90 € 150 €
Drugie odnowienie 120 € 250 €
Trzecie odnowienie 150 € 400 €
Czwarte odnowienie 180 € 700 €

Inne opłaty zostaną odpowiednio obniżone co przedstawia tabela poniżej.

Rodzaj opłaty Stara opłata Nowa opłata
Opłata za wniosek o unieważnienie 350 € 320 €
Opłata za wniesienie odwołania 800 € 720 €

Zostaną wprowadzone nowe opłaty takie jak opłata za kontynuację postępowania wynosząca 400 € oraz opłata za zmianę przedstawienia zarejestrowanego unijnego wzoru przemysłowego wynosząca 400 €. Warto dodać, że wycofana została opłata za przeniesienie zgłoszenia unijnego wzoru przemysłowego oraz zarejestrowanego unijnego wzoru przemysłowego, która wynosiła 400 €.

Podsumowanie

Nowe zmiany, wprowadzone przez przepisy unijne, nie są rewolucyjne, ale mają istotne znaczenie – szczególnie w kontekście ochrony wzorów w świecie cyfrowym. Rozszerzenie definicji wzoru przemysłowego o animację, ruch oraz formy niefizyczne otwiera nowe możliwości dla twórców i przedsiębiorców.

Illustration of businessman

Sebastian Skórski

Aplikant radcowski

SEBASTIAN SKÓRSKI
APLIKANT RADCOWSKI

IMG_9463-Edit-box2

Agnieszka Fortuna

Aplikantka radcowska

AGNIESZKA FORTUNA
APLIKANTKA RADCOWSKA

Absolwentka Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej na kierunku prawo. Doświadczenie zdobywała pracując w lubelskich kancelariach prawnych. Uczestniczka i współorganizatorka wielu konferencji naukowych. Jej zainteresowania oscylują wokół prawa autorskiego oraz prawa znaków towarowych.

Blog / Polecane / Zgłoszenia \ rejestracje | 21/07/2025
pexels-karolina-grabowska-5207615

Towary wirtualne i NFT – najnowsze wytyczne EUIPO dot. klasyfikacji

Kilka miesięcy temu na naszym blogu pisaliśmy o tym, jakie konsekwencje w sferze prawa znaków towarowych niesie za sobą pojawienie się tzw. „metaverse”, a więc wirtualnej rzeczywistości. Zastanawialiśmy się głównie nad tym, w jaki sposób urzędy dokonujące rejestracji znaków towarowych poradzą sobie z klasyfikacją towarów wirtualnych. I oto Urząd Własności Intelektualnej UE (EUIPO) odpowiedział nam na to pytanie.

Rozważania na temat klasyfikacji towarów wirtualnych takich jak wirtualne obuwie, wirtualne książki, wirtualne ubrania, były jednym z tematów konferencji organizowanej przez EUIPO w dniach 7-8 lipca 2022 – „IP Case Law Conference”, w której prawnicy z naszej Kancelarii mieli przyjemność uczestniczyć. Na jednym z paneli zostało przedstawione oficjalne i wyczekiwane stanowisko EUIPO w tej kwestii, zgodnie z którym towary wirtualne oraz NFT należy klasyfikować w klasie 9 Klasyfikacji nicejskiej, a więc w klasie obejmującej m. in. sprzęt komputerowy i elektroniczny. Usługi związane z dobrami wirtualnymi i NFT będą klasyfikowane zgodnie z dotychczas ustalonymi zasadami klasyfikacji usług. Stanowisko EUIPO ma zostać ujęte w najnowszym wydaniu „Wytycznych nt. znaków towarowych i wzorów”, które ma się ukazać w 2023 roku (obecnie jest na etapie konsultacji).

Wydanie przez EUIPO wstępnych wytycznych z pewnością ułatwi przedsiębiorcom zgłaszanie znaków towarowych, a urzędom rozpatrywanie podań, niemniej jednak nasuwa się pytanie, czy taki sposób klasyfikacji jest wystarczający? Co więcej, czy zasadne jest w ogóle zgłaszanie znaków dla towarów wirtualnych? Zacznijmy może od pytania drugiego.

Nie ulega wątpliwości, że przedsiębiorcy dokonują rejestracji swoich oznaczeń głównie celem zapewnienia sobie wyłączności korzystania z danego znaku towarowego. Dla konkretnego towaru lub usługi. W przypadku dokonania zgłoszenia znaku podobnego lub identycznego z oznaczeniem chronionym, jego właściciel (przedsiębiorca) powinien złożyć sprzeciw i uniemożliwić rejestrację kolidującego znaku (bądź wniosek o unieważnienie, jeśli kolidujący znak został już zarejestrowany).  Opierając sprzeciw na tzw. niebezpieczeństwie wprowadzenia konsumenta w błąd lub na naruszeniu renomy wcześniejszego znaku towarowego, wnoszący sprzeciw musi wykazać, że została spełniona przesłanka podobieństwa towarów i/lub usług ujętych w wykazach porównywanych oznaczeń.

Dokonując porównania towarów i usług bierze się pod uwagę kryteria takie jak charakter, przeznaczenie, sposób użycia, charakter uzupełniający, charakter konkurencyjny, sieć dystrybucji, właściwy krąg odbiorców, typowe pochodzenie (producent/usługodawca)[1]. Uwzględnia się również okoliczność, czy dany towar zawiera się w ogólnej kategorii, jaką jest drugi towar np. „czekolada” będzie identyczna z „wyrobami cukierniczymi”, gdyż czekolada jest przykładem wyrobu cukierniczego. Tak samo „obuwie” i „buty sportowe”. Pojawia się natomiast wątpliwość, co w przypadku towarów wirtualnych? Można by analogicznie przyjąć, że „buty wirtualne” są co najmniej podobne do „butów” rozumianych jako buty i wirtualne i rzeczywiste. Wtedy nie byłoby konieczności zgłaszania towarów wirtualnych w klasie 9 (co wiąże się z dodatkowymi kosztami, gdyż opłata za zgłoszenie jest uzależniona od liczby klas). Z kolei, gdyby przyjąć, że buty dotychczas ujęte w klasie 25 rozumiane są jako „buty rzeczywiste”, to należy się zastanowić, jaki stopień podobieństwa (i czy w ogóle) występuje między towarami wirtualnymi i rzeczywistymi? Pomocne mogą się okazać wspomniane wyżej kryteria dokonywania oceny podobieństwa.

Zacznijmy od kryterium typowego pochodzenia. Nie tak dawno Nike – znany na świecie producent obuwia sportowego, sprzedał po raz pierwszy wirtualne sneakersy w postaci NFT. Pokazuje to, że bez wątpienia częstym przypadkiem będzie oferowanie towarów rzeczywistych jak i ich odpowiedników wirtualnych przez tych samych przedsiębiorców. Stosując to kryterium najpewniej dojdziemy do wniosku, że między przeciwstawianymi towarami zachodzi stosunek podobieństwa.

Trudności pojawiają się przy kolejnych kryteriach, kiedy wnioski nie są tak ewidentne. Oceniając charakter towaru, jego przeznaczenie czy sposób użycia można wywieść, że to podobieństwo nie jest już takie oczywiste, bowiem, bazując dalej na przykładzie butów, zarówno buty wirtualne jak i rzeczywiste służą ubraniu się, jednak raz ubraniu osoby a raz jej awatara (postaci wirtualnej). Czy przeznaczenie i sposób użycia jest więc tożsamy? Zdania mogą być podzielone. Co do charakteru, wspólnym mianownikiem porównywanych dóbr jest niewątpliwie to, iż w obydwu przypadkach są to „buty”. Kierując się dotychczas wypracowaną praktyką, można by uznać, że charakter przemawia za podobieństwem tych towarów. Jednakże można również przyjąć, że właściwością butów wirtualnych jest ich nierzeczywisty charakter a butów rzeczywistych ich namacalność. Wtedy wnioski będą odmienne. Na obecnym etapie trudno powiedzieć, jaki kierunek przyjmie orzecznictwo.

Zastosowanie kryterium sieci dystrybucji będzie raczej przemawiać za brakiem podobieństwa przeciwstawianych towarów, gdyż inaczej będą oferowane buty rzeczywiste – w sklepie stacjonarnym czy online, a inaczej wirtualne – w świecie Metaverse. Należy jednak pamiętać, że przy dokonywaniu oceny podobieństwa towarów i usług, nie jest konieczne wykazanie podobieństwa z uwzględnieniem wszystkich wspomnianych kryteriów.

Praktyka urzędów ds. własności intelektualnej pokaże w najbliższym czasie, w jakim kierunku pójdzie dokonywanie oceny podobieństwa towarów wirtualnych i tych dotychczas ujętych w rejestrach oraz, czy na potrzeby klasyfikacji towarów wirtualnych powstanie nowa klasa towarów i usług. Do tego czasu wszelkie towary wirtualne, zgodnie z wytycznymi EUIPO, należy klasyfikować w klasie 9 Klasyfikacji nicejskiej.

Link do oficjalnego komunikatu EUIPO: https://euipo.europa.eu/ohimportal/pl/news-newsflash/-/asset_publisher/JLOyNNwVxGDF/content/pt-virtual-goods-non-fungible-tokens-and-the-metaverse

[1] https://guidelines.euipo.europa.eu/1923135/1867020/wytyczne-dot--znakow-towarowych/3-2-poszczegolne-kryteria-podobie%C5%84stwa

Anna Grzywacz

Aplikant radcowski

ANNA GRZYWACZ
APLIKANT RADCOWSKI

Absolwentka Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie. Ukończyła dwa kierunki – prawo oraz prawo własności intelektualnej i nowych mediów. Studiowała również na Uniwersytecie w Barcelonie. Specjalizuje się w prawie spółek, prawie autorskim, prawie zwalczania nieuczciwej konkurencji jak i prawie własności przemysłowej ze szczególnym uwzględnieniem prawa znaków towarowych.

Blog / Polecane / Zgłoszenia \ rejestracje / Znaki towarowe | 01/08/2022
msp_uprp

Własność intelektualna w Twojej firmie – projekt Urzędu Patentowego RP

Najważniejszym i podstawowym krokiem, jaki powinien wykonać każdy przedsiębiorca chcący należycie chronić dobra niematerialne swojej firmy, jest identyfikacja tych dóbr i przysługujących z tego tytułu praw własności intelektualnej. Przed zgłoszeniem znaku towarowego czy uzyskaniem patentu warto zastanowić się, w jaki sposób zapewnić najlepszą ochronę własności intelektualnej. Pozwoli to nie tylko zminimalizować koszty uzyskania praw wyłącznych, ale i zapewni przedsiębiorcy skuteczną ochronę. Świadome zarządzanie własnością intelektualną jest kluczowe dla zwiększenia konkurencyjności firmy. Założenie to leży u podstaw nowego projektu Urzędu Patentowego RP pt. „Własność intelektualna w Twojej firmie”, w którym bierze udział również nasza Kancelaria jako podmiot świadczący usługę identyfikacji praw własności intelektualnej.

 

Projekt „Własność intelektualna w Twojej firmie” stanowi uzupełnienie unijnego programu SME Fund, o którym pisaliśmy w poprzednich wpisach na blogu i również jest skierowany do MŚP z siedzibą na terytorium Polski. SME pozwalało na uzyskanie dofinansowania zgłoszenia znaków towarowych lub wzorów do rejestracji. Z kolei w tym projekcie możliwe jest uzyskanie dofinansowania na pokrycie 90% lub 95% kosztów usługi identyfikacji własności intelektualnej, a więc etapu poprzedzającego zgłoszenie wytworu do rejestracji.

 

Jak wziąć udział w projekcie?

Krok 1 – Składasz wniosek poprzez formularz na stronie internetowej.

Krok 2 – Po weryfikacji Twojego wniosku pracownik UPRP kontaktuje się z Tobą. Podpisujesz umowę z Urzędem oraz z Wykonawcą usługi. Opłacasz wkład własny i umawiacie spotkanie (jeśli sobie życzysz, również online) z Wykonawcą usługi.

Krok 3 – Wykonawca dokonuje analizy potencjału własności intelektualnej w Twojej firmie oraz przygotowuje dla Ciebie raport, który przechodzi kontrole jakości w Urzędzie Patentowym RP.

Krok 4 – Spotykasz się ponownie z Wykonawcą, który przedstawia rekomendacje dla Twojej firmy.

Krok 5 – Jeśli chcesz, korzystasz z dalszej pomocy oferowanej przez profesjonalistów bądź programy wsparcia lub działasz od razu, wdrażając rekomendacje!

nr_4._plansza_z_tytulem_i_infografika_na_www

Dlaczego warto?

  • Zyskasz wiedzę, jak chronić swoją własność intelektualną, czyli np. logo, tajemnicę przedsiębiorstwa, wynalazki, projekty wzornicze itp.
  • Będziesz wiedział, jakie korzyści możesz czerpać z ochrony własności intelektualnej.
  • Dowiesz się, jak uzyskać patent, jak korzystać z praw autorskich, jak konstruować umowy z pracownikami, mając na względzie własność intelektualną.
  • Zyskasz praktyczną wiedzę, którą będziesz mógł wykorzystać w celu zwiększenia konkurencyjności swojej firmy.

/informacje ze strony https://uprp.gov.pl/pl/wlasnosc-intelektualna-w-twojej-firmie/o-projekcie/

Zachęcamy do wykonania tego pierwszego kroku i zgłoszenia swojego udziału. Cieszymy się, że możemy uczestniczyć w tak wartościowym projekcie pozwalającym przedsiębiorcom zrozumieć, jakimi zasobami dysponują oraz jak chronić własność intelektualną w ich firmie.

W przypadku pytań prosimy o kontakt bezpośrednio z Urzędem Patentowym, gdyż my jesteśmy jedynie wykonawcą działającym na ich zlecenie.

Anna Grzywacz

Aplikant radcowski

ANNA GRZYWACZ
APLIKANT RADCOWSKI

Absolwentka Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie. Ukończyła dwa kierunki – prawo oraz prawo własności intelektualnej i nowych mediów. Studiowała również na Uniwersytecie w Barcelonie. Specjalizuje się w prawie spółek, prawie autorskim, prawie zwalczania nieuczciwej konkurencji jak i prawie własności przemysłowej ze szczególnym uwzględnieniem prawa znaków towarowych.

Blog / Polecane / Własność intelektualna dla start up-ów / Zgłoszenia \ rejestracje | 22/11/2021
pexels-josé-orlando-salazar-9948837

Obowiązki właściciela znaku towarowego – używanie znaku towarowego

Drugim, obok monitoringu, obowiązkiem właściciela znaku towarowego jest używanie swojego oznaczenia. Przedsiębiorca jest obowiązany używać zarejestrowanego znaku towarowego zgodnie z jego funkcją, a więc do oznaczania oferowanych towarów i świadczonych usług. Używanie to powinno być również trwałe i intensywne pod względem skali. W przeciwnym wypadku przedsiębiorca może utracić prawo ochronne na znak towarowy. 

W przeciwieństwie do monitoringu, obowiązek używania znaku wynika wprost z ustawy. 

Dokonując zgłoszenia znaku towarowego przedsiębiorca powinien wiedzieć, jakie towary i jakie usługi będą oznaczane takim znakiem. Musi również mieć na uwadze, na jakim terytorium będzie prowadził działalność i kiedy zacznie posługiwać się danym znakiem w obrocie. Jest to bardzo ważne z punktu widzenia realizacji obowiązku używania zarejestrowanego znaku towarowego jak i utrzymania jego ochrony.

 

JAK NALEŻY UŻYWAĆ ZNAKU TOWAROWEGO?

Używanie znaku towarowego powinno być „rzeczywiste”, zgodne z jego główną funkcją. Chodzi więc o używanie służące odróżnianiu towarów i usług jednego przedsiębiorcy od towarów i usług innego podmiotu. Używanie musi zatem mieć miejsce w obrocie gospodarczym i służyć pozyskaniu za pomocą znaku odbiorców na dane towary lub usługi. Powinno być również stabilne, trwałe i intensywne, tzn. nie może być to używanie sporadyczne. Spełnienie tych przesłanek pozwala stwierdzić, że przedsiębiorca faktycznie (autentycznie) używał swoich znaków towarowych.

Znaki towarowe rejestruje się w celu uzyskania wyłączności w zakresie korzystania z danego znaku do oznaczania nim konkretnych towarów i usług. Stąd we wniosku o udzielenie prawa ochronnego konieczne jest precyzyjne wskazanie towarów i usług, na które ma być nanoszony zgłaszany znak (wykaz towarów i usług). W przypadku ewentualnego zarzutu nieużywania znaku towarowego bądź wniosku o stwierdzenie wygaśnięcia prawa ochronnego na znak towarowy, właściciel znaku będzie zobowiązany wykazać, że w określonym przedziale czasowym nanosił zarejestrowany znak towarowy na towary i usługi, dla których został on zarejestrowany.

Często spotykaną i błędną praktyką jest zgłaszanie znaków towarowych dla towarów i usług, których zgłaszający nie posiada w swojej ofercie (zgłoszenie zbyt szerokie) lub dla zbyt wąskiej grupy towarów i usług (zgłoszenie zbyt wąskie). Zdarza się również, że przedsiębiorcy zgłaszają do rejestracji oznaczenia, co do których nie są pewni, czy będą ich używać. W obydwu przypadkach nie jest możliwe wykazanie rzeczywistego używania zarejestrowanych znaków towarowych, co wiąże się z ryzykiem utraty prawa ochronnego w tym zakresie.

 

SANKCJE ZA NIEUŻYWANIE ZNAKU TOWAROWEGO

Obowiązek używania znaku towarowego ma na celu przeciwdziałanie praktykom zmierzającym do ograniczenia innym przedsiębiorcom dostępu do rynku. Z uwagi na liczbę zgłaszanych znaków konieczne było wprowadzenie mechanizmów pozwalających na eliminację oznaczeń nieużywanych, zapomnianych bądź zgłoszonych zbyt szeroko.

Obowiązek używania znaku towarowego ucieleśnia się w kilku rodzajach postępowań. Pierwszym z tych postępowań jest postępowanie o stwierdzenie wygaśnięcia prawa ochronnego na znak towarowy. Zgodnie z przepisami regulacji krajowych (w Polsce) jak i unijnych, nieużywanie zarejestrowanego znaku towarowego w sposób rzeczywisty dla towarów (lub usług) objętych prawem ochronnym w ciągu nieprzerwanego okresu pięciu lat po dniu wydania decyzji o udzieleniu prawa ochronnego, chyba że istnieją ważne powody jego nieużywania, może prowadzić do stwierdzenia wygaśnięcia prawa ochronnego na ten znak. Z wnioskiem o wygaszenie nieużywanego znaku może wystąpić każdy podmiot bez konieczności wykazania interesu. W postępowaniu o wygaszenie sankcje są poważne, gdyż brak wykazania używania znaku  prowadzi do wygaśnięcia prawa (również wstecz), a więc sytuacji jakby znak nie był w danym okresie zarejestrowany.

Uprawniony (właściciel znaku) może zostać zobowiązany do przedstawienia dowodów na używanie swojego znaku w innych postępowaniach zarówno administracyjnych jak i cywilnych. Ma to miejsce w tych sprawach gdzie znak Uprawnionego, który jest podstawą jakiegoś roszczenia czy wniosku (np. cywilne postępowania zakazowe, administracyjne postępowanie sprzeciwowe) w momencie rozpoczęcia postępowania jest już w tzw. obowiązku używania. To znaczy, jeśli od daty rejestracji znaku towarowego minęło 5 lat, przedsiębiorca na zarzut drugiej strony może zostać zobowiązany do wykazania używania swojego znaku towarowego. Taka sytuacja może mieć miejsce np. w postępowaniu sprzeciwowym przed UPRP lub EUIPO, jeśli znak (lub znaki) będący podstawą sprzeciwu jest zarejestrowany od 5 lat – jest w tzw. okresie używania. W momencie zgłoszenia spornych znaków, wobec których złożony został sprzeciw, Zgłaszający sporny znak ma możliwość wystąpienia z wnioskiem o wykazanie używania zarejestrowanego znaku wobec towarów i usług, które są podstawą sprzeciwu. Zmuszenie Wnoszącego sprzeciw do przedłożenia dowodów na używanie może istotnie wydłużyć jak i utrudnić dalsze postępowanie. Dlatego też opierając sprzeciw na znakach w obowiązku używania należy się liczyć z ryzykiem, że taka sytuacja może mieć miejsce. W postępowaniu sprzeciwowym sankcją za niewykazanie rzeczywistego używania jest utrata możliwości powoływania się na prawo do znaku w zakresie towarów i usług, dla których znak nie jest używany. Nie jest to więc tak daleko idąca sankcja jak w przypadku wygaszenia znaku towarowego.

Podsumowując, zgłaszając znak towarowy należy mieć na uwadze również obowiązki ciążące na przedsiębiorcy. Należy rozważnie sporządzać wykaz towarów i usług oraz monitorować znak po jego rejestracji. Tylko w ten sposób możliwe jest zapewnienie kompleksowej i skutecznej ochrony znaków towarowych.

Anna Grzywacz

Aplikant radcowski

ANNA GRZYWACZ
APLIKANT RADCOWSKI

Absolwentka Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie. Ukończyła dwa kierunki – prawo oraz prawo własności intelektualnej i nowych mediów. Studiowała również na Uniwersytecie w Barcelonie. Specjalizuje się w prawie spółek, prawie autorskim, prawie zwalczania nieuczciwej konkurencji jak i prawie własności przemysłowej ze szczególnym uwzględnieniem prawa znaków towarowych.

Blog / Polecane / Zgłoszenia \ rejestracje / Znaki towarowe | 20/10/2021

BIURO W LUBLINIE

ul. Piastowska 31
20-610 Lublin
tel.: +48 81 524 56 50
e-mail: biuro@skubisz.pl

BIURO W ŁODZI

ul. Sterlinga 27/29 lok. 501 d
90-212 Łódź
tel.: +48 571 507 338
e-mail: biuro@skubisz.pl

Regulamin serwisu | Polityka prywatności